Jaki znak twój?

"Herb Frankfurtu nad Menem funkcjonujący w tej formie od 1936 r. przedstawia białego (srebrnego) jednogłowego orła w złotej koronie, ze szponami i dziobem w barwach złotej i szarej, zwrócony w prawo na czerwonym tle. Orzeł nawiązuje do cesarskiego orła z XIII wieku, orzeł z koroną symbolizuje uzależnienie od Rzeszy (Reichsstadt). Pierwszy raz widzimy go w tej formie w 1540 na znaku papierni z Bonames." (Wikipedia)

 
Wbrew obiegowej opinii nie znamy genezy orła piastowskiego. Wbrew obiegowej opinii pojawia się on po raz pierwszy w dojrzałej heraldycznej formie u Piastów górnośląskich (a więc złoty-żółty na błękitnym polu)*, a nie wielkopolskich czy małopolskich (srebrny-biały na karmazynowym polu). Moim zdaniem polski orzeł jest dziedzictwem związków i lennych zależności ziem polskich od Cesarstwa z czasów Fryderyka Barbarossy (1157, hołd lenny w Krzyszkowie - patrz tutaj). Jest częścią europejskiej strefy akwilarnej (gdzie władzę świecką symbolizuje orzeł, a nie np. lew), która znajduje się na wschód od Cesarstwa** (orzeł Przemyślidów, orzeł morawski, brandenburski, piastowski...). 

Legendy o Lechu i gnieździe orlim, uprzedzenia Długosza wobec książąt śląskich - to tylko legendy i uprzedzenia moim skromnym zdaniem...

Zapraszam do dyskusji.

* Najstarszy wizerunek orła piastowskiego na tarczy herbowej to pieczęć z wizerunkiem konnym Kazimierza I opolsko-raciborskiego z 1222.

** Piszę o Cesarstwie z czasów Fryderyka Barbarossy (XII w.).

Swoją wiedzę opieram na książce Małgorzaty Kaganiec "Heraldyka Piastów Śląskich".

Komentarze

  1. Anonimowy21 października 2014 20:27

    Tyle że w XII wieku nie było cesarstwa niemieckiego. Ono powstało w 1871 roku.
    A tak przy okazji, co znaczy termin - strefa aquilarna?

    OdpowiedzUsuń
  2. galadhorn21 października 2014 23:22

    Przepraszam za brak precyzji terminologicznej. Ze względów praktycznych Święte Cesarstwo Rzymskie z XII w. z uwagi na jego niemiecki charakter nazwałem Cesarstwem Niemieckim.

    Strefa aquilarna to strefa akwilarna (od łac. aquila 'orzeł'): http://pl.wikipedia.org/wiki/Strefa_akwilarna

    Zmienię ten termin.

    OdpowiedzUsuń
  3. Anonimowy22 października 2014 19:10

    A czy istniała wówczas niemiecka tożsamość, wspólny język niemiecki i czy tylko ludność niemiecka zamieszkiwała cesarstwo? Kiedy nawet nie będzie cesarzy, w po śmierci Fryderyka II, to formalnie ciągle tytułem władców Niemiec będzie tytuł król rzymski.

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz