Jaskiniowcy tacy jak my

Źródło: strona BBC Online

Gdy po raz pierwszy o nich usłyszałem, przyjąłem to ze zrozumiałą nieufnością. Tak realistyczne wyobrażenia ludzkich twarzy? Portrety ludzi sprzed 15 tys. lat nakreślone tak współczesną, komiksową wręcz kreską? Oddajmy głos wiarygodnemu źródłu - witrynie telewizji BBC, która zajmuje się odkryciami naukowymi...

"Prawdopodobnie najstarsze realistyczne wyobrażenia ludzkich twarzy odkryto w pewnej jaskini w południowej Francji. Po raz pierwszy rozpoznano te rysunki blisko 50 lat temu, ale wkrótce o nich zapomniano, gdy wieść zaginęła wśród wątpliwości dotyczących ich autentyczności. Tymczasem niedawno pewien niemiecki naukowiec, dr Michael Rappenglück z Uniwersytetu Monachijskiego, stwierdził, że nadszedł czas, żeby odkryciem zająć się na nowo. Powiada on, że mogą się pojawić nowe odkrycia, gdy zamiast na ozdobione paleolitycznymi malunkami ściany jaskiń, spojrzy się też na ich podłoże.

Twarze tu zaprezentowane odkryto wyryte na podłodze groty w miejscowości La Marche we francuskim regionie Lussac-les-Chateaux. Tamtejszy zespół jaskiń odkryto w roku 1937. Dokonał tego uczony Leon Pencard - eksplorował on La Marche przez pięć kolejnych lat. Odkrył on blisko 1500 płytek, na których znajdowały się niezwykłe przedstawienia. Rysunki trudno jednak zinterpretować. Czasem jedno wyobrażenie nakłada się na drugie. Jednak fachowiec o uważnym spojrzeniu odkryje na nich wyjątkowe cuda. Z jaskini La Marche pochodzą wyobrażenia lwów, niedźwiedzi, antylopy, koni, ale także 155 postaci ludzkich! Owe rysunki "rzeczywistych ludzi" - twarzy mężczyzn i kobiet, ludzi w odzieniu, kapeluszach i obuwiu - mogą być datowane nawet na 13 tys. lat przed Chrystusem. Były to bardzo odległe czasy, wiele tysięcy lat zanim pojawiły się wielkie cywilizacje, gdy Europa znajdowała się w dużej części pod masami lodowców. Gdyby się to potwierdziło, mielibyśmy do czynienia ze sztuką znacznie starszą niż na przykład symbolicznie zarysowana twarz odkryta niedawno na jednym z megalitów w Stonehenge. - Zostały one prawie całkowicie przeoczone przez współczesną naukę - powiedział dr Rappenglück serwisowi BBC Online. - Wspomniano o nich w kilku książkach kilka dekad temu i zostały ocenione jako fałszerstwo. Od tamtego czasu nic się w tej sprawie nie działo.

Portrety zostały wydrapane na płytkach wapiennych, które następnie z dbałością rozłożono na podłodze jaskini. Same grafiki nie przypominają patyczkowatych postaci, które znamy z innych prechistorycznych malowideł jaskiniowych, na przykład ze słynnej jaskini w Lascaux, w której znajduje się sztuka, która pochodzi zapewne sprzed 17 tys. lat, albo w Chauvet, w której odkryto malowidła sprzed co najmniej 30 tys. lat. Zadaje się jednak czasem pytanie, dlaczego zwierzęta malowane na ścianach takich jaskiń są dużo bardziej realistyczne niż przedstawienia samych ludzi?
- Czy było tak dlatego, że te bardziej dokładne wyobrażenia ludzi znajdowały się na wysokości podłoża jaskiń? - pyta dr Rappenglück. Gdyby tak właśnie było, podobne płytki w innych jaskiniach mogły już dawno ulec przypadkowym zniszczeniom. Jedną z pierwszych czynności, których dokonywali archeolodzy podczas poprzednich tego typu odkryć było zrównywanie i umacnianie podłoża bez zastanawiania się nad tym, że to, co pod stopami, może mieć wielkie znaczenie - równe znaczeniu malowideł naściennych.

Na przykład w Lascaux podłoże zostało starte, żeby umożliwić dojście do malowideł w latach 50. Nie dowiemy się już, czy nie zniszczono wtedy czegoś istotnego (...)."

Chesterton w Wiekuistym człowieku głosił tezę, z którą zgadzam się w 100%, że ludzie kilkanaście, kilkadziesiąt tysięcy lat temu nie różnili się od nas niczym oprócz innego pakietu doświadczeń. Gdyby te rysunki - tak bardzo współczesne - były prawdziwe, byłby to kolejny dowód, że od tysięcy lat jesteśmy tacy sami...

Będę śledził sprawę jaskini w La Marche. A może Wy znacie jakieś szczegóły?